[ Pobierz całość w formacie PDF ]
różnice pomiędzy językami skryptowymi, a niezależnymi językami programowania
(np. C++ lub Visual Basic). Do podstawowych różnic można zaliczyć tę, że języki
skryptowe sÄ… interpretowane i zazwyczaj wymagajÄ… one zapisania znacznie mniejszej
ilości kodu.
Jeżeli język jest interpretowany, oznacza to po prostu, że wpisywany przez nas kod
nie musi być przed wykorzystaniem kompilowany do postaci binarnej. Zamiast tego,
języki skryptowe posługują się instrukcjami, które poddawane są analizie za pomocą
interpretera. Interpreter analizuje kod za każdym razem, kiedy go uruchamiamy.
Ważną różnicą jest także to, że języki skryptowe działają wewnątrz innego programu
lub aplikacji, np. przeglÄ…darki WWW. Typowy skrypt JavaScript umieszczony po stronie
klienta zawarty jest wewnątrz strony WWW zapisanej w języku HTML lub XHTML.
Kod zapisany w takich językach, jak C++ czy Java może być wykonywany niezależnie
(w przypadku języka Java możliwe jest również wykonywanie programów w obrębie
stron WWW taki program określa się wówczas mianem apletu).
Interpreter języka JavaScript to oprogramowanie wbudowane w przeglądarkę WWW.
Jego zadaniem jest pobieranie kodu JavaScript i postępowanie, krok po kroku, według
instrukcji wchodzących w skład kodu.
Język JavaScript jest obsługiwany przez wszystkie główne przeglądarki w wersjach 3.0
i nowszych.
Skrypty JavaScript mogą być uruchamiane po stronie klienta wewnątrz przeglą-
darki WWW lub na serwerze WWW wewnątrz aplikacji serwera WWW. W tej książce
będziemy omawiać jedynie skrypty uruchamiane po stronie klienta.
Ważną, wyróżniającą języki skryptowe cechą, którą zauważymy podczas ich stosowania
jest to, że np. podczas pisania skryptów JavaScript zapisujemy znacznie mniej kodu
niż w przypadku pisania niezależnego programu. Dzieje się tak dlatego, że przeglądarka
WWW zawiera wiele użytecznych funkcji obsługujących język JavaScript.
Skrypty są łatwiejsze do napisania, ale są wykonywane nieco wolniej niż skompilowany
kod. Zaletą języków skryptowych jest to, że w porównaniu z niektórymi językami
niezależnymi często łatwiej je napisać oraz nie wymagają skomplikowanych i drogich
narzędzi.
24 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
Do czego służy JavaScript?
JavaScript ma wiele zastosowań. Podstawowym jest ulepszanie stron WWW. Język
ten umożliwia programowanie stron WWW w taki sposób, że można wprowadzać do
statycznych stron efekt ruchu oraz różnorodne elementy interaktywne. Uzyskanie takich
efektów nie jest możliwe, jeśli posługujemy się jedynie językiem HTML. Za pomocą
JavaScript można także zaimplementować obsługę błędów dla danych wprowadzanych
w formularzach HTML.
JavaScript w kontekście
Zanim naprawdę rozpoczniemy studiowanie języka JavaScript, przyjrzyjmy się zagad-
nieniom zapotrzebowania na jego istnienie oraz miejsca, jakie zajmuje na tle innych
popularnych technologii WWW.
Potrzeba istnienia czegoś więcej niż HTML
W ciągu ostatniej dekady przeciętny użytkownik komputerów był świadkiem olbrzy-
miego wzrostu jakości i funkcjonalności wykorzystywanych programów. Postępy
w rozwoju sprzętu i oprogramowania zaowocowały znaczącą poprawą zarówno funkcji,
jak i wyglądu programów. Użytkownicy komputerów przyzwyczaili się do programów
kolorowych, dynamicznych i wymagających aktywności. Coraz rzadziej akceptują infor-
macje podawane w nieciekawej, statycznej formie. Wprowadzenie skryptów JavaScript
na stronach WWW czyni strony WWW bardziej interaktywnymi niż było to możliwe
za pomocą funkcji oferowanych w technologiach dostępnych po stronie serwera.
Podobnie jest w przypadku Internetu. Chociaż w początkowym zamyśle strony WWW
miały prezentować statyczny tekst, bez elementów graficznych, to jednak Internet od
momentu swego powstania znacznie się zmienił. Rozwój języka HTML i wprowadzenie
arkuszy kaskadowych stylów (CSS) stanowiły milowe kroki na drodze do wprowa-
dzenia kolorów i grafiki na stronach WWW. Dzięki tym technologiom strony WWW
stały się bardziej estetyczne. Pomimo to czysty HTML w dalszym ciągu jest forma-
tem statycznym. W zakresie interaktywności z użytkownikiem może on zaoferować co
najwyżej wykorzystanie hiperłączy lub pewnych elementów formularzy, które użytkow-
nicy mogą wypełniać. Jednak nawet wówczas, bez dodatkowych technologii, za pomocą
czystego języka HTML, nie można wykonać takich użytecznych czynności, jak choćby
sprawdzenie poprawności wprowadzanych informacji.
Konkurencja pomiędzy rosnącą liczbą ośrodków WWW wywiera coraz większą pre-
sję na projektantów stron WWW. Muszą oni szukać sposobów na przyciągnięcie uwagi
użytkowników do ich ośrodków oraz sprawienie, aby chętnie do nich wracali. Ta presja
doprowadziła do rozwoju różnorodnych, niekiedy ekscytujących technologii, które
mają na celu wprowadzenie prostych, ale użytecznych usprawnień oferowanych przez
język HTML. Niektóre z nowych technologii mają na celu poprawę komfortu użytkow-
ników dzięki tworzeniu dynamicznych i interaktywnych stron WWW, natomiast inne
wprowadzenie funkcji użytecznych w biznesie oraz w świadczeniu innych usług.
RozdzIał 1. f& Podstawy25
Język JavaScript jest jedną z podstawowych dostępnych technologii ulepszania stron
WWW. Jego specyfika polega na możliwości ożywienia statycznych stron HTML.
Po stronie serwera czy po stronie klienta?
Ogólnie rzecz biorąc, technologie ulepszania stron WWW można podzielić na dwie
kategorie: technologie po stronie serwera oraz technologie po stronie klienta. Po stronie
klienta oraz po stronie serwera to określenia miejsca działania technologii, czyli tego,
jaki komputer wykorzystywany jest do wykonywania działania.
Nie jest jeszcze wystarczająco jasne, o co chodzi? Otóż, w każdej sieci komputerowej,
niezależnie od tego, czy jest to sieć Internet czy też sieć wewnętrzna firmy, możemy
wyróżnić dwa typy komputerów: klient i serwer. Zadaniem serwera jest przechowywanie
dokumentów (w naszym przypadku stron WWW) i wysyłanie ich do innych komputerów,
które żądają dostępu do nich. Komputer wysyłający żądanie do serwera (żądający pliku
przechowywanego na serwerze) określa się mianem klient. A zatem określenie technolo-
gia po stronie serwera oznacza po prostu, że do uruchamiania programów i przetwa-
rzania danych wykorzystywany jest serwer. Podobnie, w technologii po stronie klienta
dane przetwarzane są w komputerze klienckim, w większości przypadków w przeglą-
darce WWW lub w powiÄ…zaniu z oprogramowaniem przeglÄ…darki. Jest to bardzo istotny
podział, ponieważ wpływa on na sposób działania określonej technologii.
Po stronie serwera
Przykładami znanych technologii po stronie serwera są między innymi: CGI (Common
Gateway Interface), ASP (Active Server Pages) czy też JSP (Java Server Pages). Dość
często podczas korzystania z ośrodka WWW w obrębie adresu URL (Uniform Resource
Locator) możemy odnalezć ciąg cgi lub nazwy plików kończące się rozszerzeniami
.asp lub .jsp. Prawdopodobnie korzystamy z technologii tych dość regularnie, do wy-
konywania różnych czynności. Na przykład, z przetwarzania po stronie serwera korzy-
stamy za każdym razem, kiedy w wyszukiwarce zatwierdzamy frazę do poszukiwania.
W przypadku wyszukiwarek, do pobierania kryteriów wyszukiwania wykorzystywany
jest formularz HTML, a następnie kryteria te wysyłane są do serwera w celu przetwo-
rzenia. Po wykonaniu zadań przez programy lub przez skrypty na serwerze, wyniki są
przekształcane na format HTML i zwracane przez serwer WWW do przeglądarki.
Problemem, z jakim spotykamy siÄ™ w przypadku technologii po stronie serwera, jest
[ Pobierz całość w formacie PDF ]