[ Pobierz całość w formacie PDF ]
- socjalizowanie i wychowywanie na bazie kultury dominującej,
teratury litewskiej, systematyczne korzystanie z programów radio�
bez ujawniania na zewnątrz własnych korzeni, pochodzenia
wych i telewizyjnych nadawanych w języku litewskim.
kulturowego, w celu uniknięcia "przypisania" do grupy mniej�
Język litewski jest głównym czynnikiem integrującym tę spo�
szościowej i związanych z tym negatywnych obrazów i ocen
łeczność i wyraznie podkreślającym jej odrębność, o czym świadczy:
własnej grupy pochodzenia,
- powszechność stosowania przez badanych literackiego języka li�
tewskiego,
- socjalizacja i wychowanie dystansujące się od negatywnych
- deklaracja posługiwania się nim w każdej sytuacji,
stereotypów i uprzedzeń w celu zachowania wysokiej samo�
- wysoka ocena języka wystawiona przez dzieci i rodziców,
oceny, przyjęcie nowych, efektywniejszych dla aktualnych wa�
- silna identyfikacja - chęć przekazania swojemu potomstwu, utrwa�
runków i sytuacji społecznych wartości i zachowań,
lanie go, rozszerzanie dzięki komunikacji w środkach masowego
przekazu.
- oddziaływania socjalizacyjno - wychowawcze ukierunkowane
na identyfikację z kulturą dominującą z równoczesnym po�
42
B. Kotarska, Procesy wychowania w środowisku litewskim w gminie Puńsk,
zbywaniem się i wyzwalaniem spod wpływów kultury grupy
Białystok 1991, maszynopis pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem
mniejszościowej.
autora
61
60
w nielicznych przypadkach są zadowalające44. Problem natomiast
Atmosfera domu rodzinnego oraz metody i formy oddziaływa�
leży w popełnionym na tych dzieciach "gwałcie symbolicznym".
nia wychowawczego wpływają na kształtowanie się świadomości.
Stwierdziliśmy wysoką wiedzę na temat kultury i genealogii, kul�
C. Zróżnicowanie kulturowe tego regionu (etnogra�
tywowanie obrzędów i zwyczajów, przechowywanie przedmiotów
związanych z regionem, kulturą. ficzne, etniczne, wyznaniowe) to także problem dorastania
do bycia obok siebie w duchu tolerancji i poszanowania praw każ�
W czterech parafiach - Gabowe Grądy, Wodziłki, Suwałki,
dej mniejszości.
Wojnowo zamieszkują staroobrzędowcy. Eugeniusz Iwaniec, przed�
Podejmując badania nad religijnością rodziców i dzieci zwrócili�
stawiając dzieje staroobrzędowców w Polsce, określa ich liczebność
śmy szczególną uwagę na problem tolerancji religijnej. W kontekście
na 150043. Wsie Gabowe Grądy i Bór zamieszkuje ludność wyzna�
samookreślenia etnicznego i przynależności wyznaniowej badaliśmy
nia staroobrzędowego, natomiast pobliskie wsie Osowy Grąd, Bia�
tolerancję wobec ludności innego wyznania, innych grup etnicznych.
łobrzegi, Komaszówkę, Proniski - ludność wyznania rzymskokato�
Założono, że dominacja odbija się na poczuciu tożsamości mniejszo�
lickiego.
ści. Dominacja wielkich, bezosobowych biurokracji, które zdają się
We wsi Gabowe Grądy znajduje się molenna i dom parafialny
ignorować potrzeby jednostki i społeczności lokalnych, powoduje
wybudowany dzięki fundacji rodziny Pimowych, mieszkającej obec�
często separację, odrębność, zamykanie się.
nie we Francji. W trosce o kultywowanie wiary rodzina ta sfinan�
Np. badania Romany Laszkowskiej, w których przedstawiono
sowała wydanie dwóch i jedynych zarazem podręczników do nauki
rodziny wyznania rzymskokatolickiego i Zwiadków Jehowy w aspek�
religii.
cie religijności i tolerancji wobec ludności innego wyznania, wska�
Podjęta próba porównania funkcjonowania religijnego rodzin
zują na wyższy poziom tolerancji dzieci w stosunku do rodziców.
wyznania rzymskokatolickiego i wyznania staroobrzędowego (wy�
Im wyższy poziom religijności rodziców, tym niższy poziom ich to�
znawcy prawosławia, którzy nie przyjęli reform zapoczątkowanych
lerancji wobec wyznawców innej religii.
przez patriarchę Nikona na soborze w Moskwie w 1654 r.) wykazała
Zauważyliśmy, iż najwyższy poziom tolerancji religijnej wy�
niższą aktywność religijną tych drugich, co wpływa niekorzystnie
stępuje w społecznościach małych, zróżnicowanych wyznaniowo;
na przekazywanie i utrwalanie wiary u dzieci. Stwierdzono rozluz�
w społecznościach z przewagą jednego z wyznań nad innymi jest
nienie zasad wiary, tradycji i obrzędów (małżeństwa mieszane, nie
niższy, najniższy w homogenicznych, jednorodnych wyznaniowo.
przestrzega się zasad niepalenia tytoniu i niespożywania alkoholu,
Generalnie stosunek dzieci i rodziców do innowierców jest bardzo
noszenia bród, nakrywania głów chustkami, nieużywania kosmety�
zróżnicowany i zależy od społeczności, jej wielkości, struktury płci
ków itp.).
i wieku, składu wyznaniowego rodzin, poziomu wykształcenia. Mię�
Głównym problemem w tym przypadku wydaje się być język,
dzy innymi stwierdziliśmy: im wyższe wykształcenie, tym wyższy
wydobycie się z "kultury ciszy" (Freire), w jakiej znalazły się dzieci
poziom tolerancji, im bardziej tolerancyjni rodzice, tym bardziej to�
z tych rodzin, przekraczając próg szkolny, gdzie oczekuje się od nich
lerancyjne dzieci, im bardziej doniosłą decyzję jednostka ma podjąć
mówienia i rozumowania w języku polskim, gdy w rodzinie rozma�
(np. małżeństwo), tym niższy poziom tolerancji. Nasilenie nietole-
wia się w języku rosyjskim. Nauczyciele oskarżają więc rodziców, że
nie wykazują zainteresowania osiągnięciami szkolnymi, które tylko
44
J. Aanczkowska, Wychowanie dzieci w rodzinach zróżnicowanych wyzna�
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
